Hidayətqızı S.

Elçinin istedadı onun ailəsindən gəlir

“Axı o, görkəmli rejissor Mehdi Məmmədovla tanınmış aktrisa Barat Şəklnskayanın oğludur”

Buı günlərdə Teatr .Xadimləri İttifaqında ənənəyə uyğıın olaraq vaxtsız dünyasını dəyişmiş əməkdar incəsənət xadimi Elçin Mdmmədovun 60 illik yubileyinə həsr olunmuş xatirə gecəsi keçirilib. Mərhum sənətkar müxtəlif vaxtlarda Azərbaycan Rdssamlar İttifaqının istehsalat kombinatında, "Vışka" qəzetində rəssam, Musiqili Komediya, Opera və Balet Teatrlarında, 1989-cu ildə isə Akademik Milli Dram Teatrında baş rassam işləyib. Rəssamın Bakının və Moskvanın Dövlət Muzeylərində əsərləri var. Respublika nəşriyyatmda çap olunan 100-dən çox kitaba bədii tərtibat verib. Elçin Məmmədovun uğurlu rəssamlıq fəatiyyəti ilə yanaşı, həm də "Dədə Qorqud", "Yeddi oğul istdrəm", "Dantenin yubıleyi", "Çəti-rimiz bulualardı" bədii filmlərində Mirpaşa, Qaraca Çoban, Səyavuş, Məlik kimi maraqlı və yadda qalan obrazlar yaradıb. Maşhur teatr rəssamı "İblis" tamaşasına verdiyi tərtibata görə Respublika Dövlət mükafatına layiq görülüb.

Tədbiri giriş sözü ilə Teatr Xadimləri İttifaqmm sədri, Azərpaşa Nemətov açaraq bildirdi ki, bu günkü görüşdə lider yoxdur. Bu gün onu bir ailə kimi yad edəcək və onunla bağlı həmin anları yaşayacağıq.

"Yuq" Teatnnın bədii rəhbəri Vaqif İbrahimoğlu

Elçinin çox sadə və təvazökar bir sənətçi olduğunu qeyd edərək bildirdi ki, "özü sağ olsaydı heç vaxt onun barəsində belə pafoslu sözlerin deyilməsinə razı olmazdı. Amma verilən bu dəyərlər Elçinə lazım olmasa da, bizə lazımdı. Elçin maraq dairəsi geniş olan intibah xarakterli insan idi. Necə ki, var olanda bizi sevindirirdi, indi də ruhu istəyir ki, buradan sevinc aparaq".

Fərhad Xəlilov, Rəssamlar İttifaqının sədri:

- Elçinə məhəbbət təkcə Azərbaycanda deyil, çox-çox uzaqlarda da yaşayır. Onun izi ister insanların qəlbində, istər sənətdə, istərsə də fəlsəfədə görünür. Azərbaycan xalqı ona görə xoşbəxtdir ki, onun Elçin kimi şəxsiyyətləri var. Fəxr edirik ki, doğrudan da, o həyatını axıra qədər dolu yaşayıb və bizə bağışlayaraq gedib.

Ruhəngiz Qasımova, bəstəkar:

Elçin həyata sıçrayışla daxil olub, o həyatı sıçrayışla da tərk etdi. Elçin mənə bir neçə zərbə vurub. Birincisi, onunla yaradıcı birliyimiz sayəsində mənim mahnılar toplumun diski çıxdı. Və bu, birinci və sonuncu oldu. İkincisi isə...

Yaradıcılıq günlərinin birində Elçin məndən xəngəl bişirməyi xahiş etdi, yeyib-içəndən sonra bir şəkil çəkdirməyi təklif etdim və dedim ki, ölüm-itim dünyasıdır, qoy yadigar qalsın. Bunu deyəndə özümü nəzərdə tuturdum. Amma Elçin getdi, mən qaldım, Neçə illərdir mən Elçinsiz xəngəl bişirməmişəm, disk də buraxmamışam...(Ruhəngiz xanım kövrəlir)

Oqtay Mirqasımov, kinorejissor:

- Bayaq bir qız məndən Elçinin mənfı keyfıyyətlərini soruşdu, Yadıma sala bilmədim. Bayaqdan hey fıkirləşirəm yenə yadıma sala bilmirəm. Axı hər bir insanın həm mənfı, həm də müsbət keyfıyyətləri olur. Onun sobadan çörəyi yağ-soğanla sıyınb dadlı-dadlı yeməyində də bir estetika vardı, maşını məharətlə sürməyində də, o qədər dolu bədənli olduğu halda rəqs etməyin-də də ... Kinoda birlikdə işləmişik. İnsan hardasa vətən məhəbbəti ilə, təbiət gözəlliyi və sairlə ruhlanar, amma mən miqyaslı anlayışı üstün götürüb Elçin kimi bir oğulla eyni vətənin övladı oduğumdan ruhlanır və fərəh duyuram. Bəzən onun vaxtsız vəfatına təəssüflənir və kədərlənirəm. Amma onun kədəri də adama əziyyət vermir. Çünki bu, işıqlı kədərdir.

Məryəm Əlizadə, sənətşünas:

- İstənilən məsələyə paradoksal münasibəti, çox geniş zəkası vardı. Bizim bu günkü görüşümüzün başlanğıcında onu renenans adlandırdılar. Məhz bu keyfiyyəti Elçinə imkan verirdi ki, səhnə həyatında dəyişikliklər yarada bilsin. Elçinin səhnəqrafıyasında hazırlanan hər hansı bir tamaşa olduğundan da yüksək dəyərləndirilirdi. Bütün bunlar Elçinin bir sənətkar kimi böyüklüyü və eyni zamanda bir sənətkar kimi tolerantlığı nəticəsində baş verirdi.

Elçin son illərdə Mehdi müəllimlə - yəni atası ilə işləməyə başladı. Mehdi müəllim Azərbaycan teatrının görkəmli rejissoru və teatr estetikasına sadiq blan bir teatrşünas idi. Bu monumental, simvolik və sair istiqamətlərdə gedən rejissura Elçini sehnəqrafıya müstəvisinə gətirib çıxartdı. Etiraf edək ki, Elçin bunu elədi və məhz bundan sonra "İblis", "Dəli yığıncağı" meydana gəldi. "Dəli yığıncağı"nda Mehdi müəllimin özünün rejissor üslubunda bir inqilabi dəyişiklik yarandı, Elçinin funksional səhnəqrafiyasının verdiyi təkanlardan öz istiqamətini götürdü. Elçinin tolerantlığı, Elçinin bir insan kimi parlaqlığı "İblis" tamaşasında özünü göstərdi. Mən istəyirəm ki, Elçindən bu örnəyi, bu tolerantlığı da götürək və öyrənək.

Elçinin istedadının miqyasından biz bu gün hamımız danışdıq. Onun şəxsiyyətinin də miqyası onun istedadının miqyası ilə üst-üstə düşürdü. Bu gün burada Elçini zirvəyə aparan yolda Nazim Vəlkişiyevin onunla yanaşı getdiyi qeyd olundu. Amma belə hesab edirəm ki, Azərbaycan Teatrının görkəmli rejissoru Azərpaşa ilə Elçinin işbirliyi teatr tariximizin qızıl fonduna düşən parçaların yaranmasına səbəb oldu. Bu şeylər bizə örnək olmalıdır.

Elçindən yalnız teatr rəssamı kimi danışmaqmı olar? Yox. Deyirik Elçin görkəmli teatr rəssamıdır, yadımıza düşür Elçin həm də gözəl insan, həm də gözəl dost, həm istedadlı aktyor, həm zarafatcıl, həm də müdrik şəxsiyyətdir. Bu söhbəti istənilən qədər uzatmaq olar. Elçin çox az yaşadı, amma az ömründə sübut elədi ki, teatr rəssamı da teatr rejissoru, teatr aktyoru kimi səhnə xadimi, səhnə sənətkarıdır. Nə qədər ki, istedadlı səhnə adamları var, nə qədər ki, Azərbaycan tamaşaçısı var, Elçin yaşayacaq.

Novella xanımın "Elçində hamını özünə çəkə biləcək bir maqnitin" olduğunu qeyd etməsini hamı təsdiqlədi. Rəssam və aktyor dostları isə onun incə yumor hissindən, şəxsiyyətindən xatirələr danışdılar. Çıxışçılar Elçinin istedadının onun ailəsindən gəldiyini vurğuladılar. Axı o, görkəmli rejissor Mehdi Məmmədovla tanınmış aktrisa Barat Şəkinskayanm oğludur...

Tədbirin sonunda iştirakçılar Elçinin ailəsi ilə birlikdə foto çəkdirib yemək süfrəsinə dəvət olundular.

Yaddaş.- 2006.- 10 iyun.- S. 4.